The Long Walk to Justice: Dag 3–> Make Poverty History, the last push!


Vandaag is de grote dag. De G8-top begint vandaag en gaat gepaard met demonstraties en het laatste Live8 concert. Op het Schotse journaal zie ik ‘s morgens vroeg precies de beelden die ik al vreesde: rellen in Stirling en sit-ins op de snelweg naar Gleneagles. Om 5 uur ‘s morgens waren de acties vanuit het eco-kamp al begonnen. De toon voor de dag lijkt direct al negatief gezet. Ondertussen komt er ook nog een andere factor in het spel: vandaag wordt er beslist wie de Olympische Spelen in 2012 mag organiseren. De media besteden daar extreem veel aandacht aan, de G8-top en daarmee dus ook Afrika lijken uit beeld te zijn verdwenen. Ik maak me zorgen over het verloop van de rest van de dag.

Maar ik heb werk te doen. Ik heb diverse media ingelicht dat ik in Edinburgh zit, met het verzoek om contact met mij op te nemen als ze van een demonstrante ter plaatse informatie willen hebben. Daar is door een aantal radiostations, kranten en websites op gereageerd. Om 08.10 uur ben ik live in de uitzending bij Giel Beelen op 3FM, waarin ik verslag doe van de laatste dagen. Een uur later belt Business News Radio (BNR) waar ik hetzelfde doe. Beide stations melden direct na afloop van de uitzending dat ze mijn verhaal erg interessant vonden en morgen weer contact willen. RTV Utrecht belt in eerste instantie geinteresseerd op, maar meldt later dat ze toch niets met mijn verhaal willen doen, omdat ik niet uit Utrecht kom. Ik ben daar als ik dit schrijf (00.30 uur ‘s nachts) nog steeds flink pissig over. Gaat het nou over Utrecht of over de miljoenen mensen in Afrika die geen fatsoenlijk bestaan hebben en in grote getalen doodgaan door hongersnood en ziektes? Schijnbaar over dat eerste.


Na de eerste twee radio uitzendingen vertrek ik weer naar de binnenstad. Daar val ik -net als maandag- midden in een demonstratie. Het grote verschil nu is echter dat deze demonstratie grootschaliger en vreedzaam is. Begeleid door een belachelijk grote politiemacht lopen een paar duizend demonstranten over Princess Street, de hoofdstraat van Edinburgh. Als ze de bocht om moeten gaan en daarmee dus uit het directe centrum zullen verdwijnen, stoppen ze en zeggen dat ze weer dezelfde weg terug willen. Na een half uur stilstand en discussie met de politie geeft die laatste onder luid gejoel van demonstranten en de inmiddels honderden omstanders op. De hele stoet keert om en loopt onder luid gejuich terug. De sfeer is over het algemeen goed, maar de politie laat zich van een ‘niet nette’ kant zien. Er gebeurt niets, maar toch worden er op een ontzettend intimiderende manier foto’s en video-opnamen van demonstranten gemaakt door politiefotografen. Een jongen die zijn gezicht half bedekt heeft met een sjaal wordt hardhandig opzij getrokken en gedwongen zijn ‘masker’ af te doen. Voor hij iets kan zeggen stopt een agent twee vingers in zijn ogen zodat hij zijn handen daarnaartoe beweegt en de agent de sjaal weg kan trekken. Het is echt een ziekelijke actie en de menigte keert zich direct tegen de agent. Met moeite keert de rust weer terug. Maar het blijft vreedzaam. De demonstranten van vandaag zijn dan ook niet de relschoppers uit Stirling, maar een mix van mensen: jong en oud, zwart en wit, op sjiek en in skatekleding.

Ik besluit naar Murrayfield te gaan, omdat ik wil proberen een kaartje te bemachtigen voor het afsluitende Live8 concert, ‘the last push’ genoemd door Bob Geldof. De hele dag zijn er waarschuwingen op televisie van de politie om vooral niet naar Murrayfield te komen als je geen kaartje hebt, maar daar ben ik natuurlijk veel te eigenwijs voor. Ik heb op de achterkant van een A3-tje een tekst geschreven waarmee ik denk een kaart te kunnen krijgen: ‘I FLEW IN FROM HOLLAND. DESPERATELY SEARCHING FOR ONE FIELD TICKET!!!’ Op hoop van zegen ga ik bij de ingang staan. Binnen 30 seconden wordt me een kaartje aangeboden door een meisje dat net aan komt lopen. Ik krijg hem gratis en het is nog een veldkaart ook. Mission accomplished, nu al! Ik loop direct door naar de hoofdingang, waar al honderden mensen staan te wachten. Ik heb nog steeds de A3 in mijn handen en ik word geroepen door een tweetal jongens die redelijk vooraan in de rij staan. Het blijken Zuid-Afrikanen te zijn die het Nederlands herkenden. Ik raak aan de praat met ze en kan op de plek in de rij blijven. Als de hekken uiteindelijk open gaan zijn er minstens 100 mensen voor mij naar binnen (1 voor 1), maar de meeste wandelen naar voren. Ik en een paar anderen rennen, en tot mijn grote verbazing blijk ik ineens op rij 1 te staan, recht voor de hoofdmicrofoon. De beste plek van het stadion, terwijl ik een paar uur eerder niet eens een kaartje had!

Het is nog twee uur voordat het concert begint, maar na 1.45 uur gaat mijn telefoon weer: RTV West die me live in de uitzending willen interviewen. Ik kan hen amper verstaan, maar zij mij wel en dus doe ik mijn verhaal weer, dit keer aangevuld met mededelingen over het Live8 concert en mijn persoonlijke overtuiging als het erop aan komt welke maatregelen succesvol zouden kunnen zijn binnen of buiten de G8 om Afrika te helpen. Zoals ik eerder al schreef: regels voor eerlijkere handel zijn wat mij betreft de oplossing. Net nadat het interview afloopt begint het concert.

The Proclaimers trappen af met ‘500 miles’, want het gaat natuurlijk over ‘the long walk to justice’ en de tekst van 500 miles heeft als refrein: ‘And I will walk 500 miles, and I will walk 500 more’. Erg toepasselijk en het publiek -50.000 gelukkigen met een kaartje- staat meteen in vuur en vlam. Annie Lennox treedt op, net als het Schotse Wet Wet Wet (en regenen dat het deed!), The Thrills, Youssou N’Dour en vele anderen. Ook niet-muzikale beroemdheden betreden het podium: George Clooney, Susan Sarandon, Lenny Henry en Davina (voor de kenners: de sidekick van Ray Cokes). Maar pas als Bono het podium op komt is het applaus echt oorverdovend. Hij heeft een koffertje bij zich, maar om de een of andere reden doet het me totaal niet aan Zalm op prinsjesdag denken. Dit is belangrijker. In het koffertje zitten de 36 miljoen handtekeningen die tijdens Live8 zijn opgehaald. Bono kondigt aan dat er in totaal, ook buiten Live8 om, 157 miljoen handtekeningen opgehaald zijn. Hij noemt het het grootste mandaat dat iemand ooit gehad heeft in de geschiedenis van de wereld. Namens ons heeft hij eerder vandaag met de G8 gepraat en gezegd dat hij ons mandaat heeft ‘to spend our money’. Of we dat erg vinden dat hij dat gezegd heeft. Een luid ‘nee’ en applaus is het antwoord. Bono kondigt een videoboodschap van Nelson Mandela aan en verlaat het podium.

Er wordt veel gepraat. Bijna elke artiest houdt een speech en de sprekers tussendoor ook. Maar het maakt niet uit, de bedoeling is goed en het doel nog beter: make poverty history. Ik kan het zelf ook niet vaak genoeg herhalen. Het gaat om bewustwording. Niet alleen bij de G8-politici, maar ook bij de burgers. Wij kunnen zelf ook niet langer als innocent bystander toekijken naar wat er in Afrika gebeurt. In een kort filmfragment dat in Murrayfield wordt vertoond, wordt dit des te duidelijker. De vraag wordt gesteld wat er zou gebeuren als er op maandag 50.000 mensen overlijden aan de hongerdood of malaria in Vancoucer, op dinsdag 50.000 in Napels, op woensdag 50.000 in St. Petersburg en zo verder. Als er acht steden zijn genoemd en het duidelijk is dat het over steden in de G8-landen gaat, komt de conclusie: als dit werkelijk zou gebeuren, dan zou er morgen een oplossing op tafel
liggen. Maar nu er daadwerkelijk dagelijks (!) 50.000 mensen aan ziektes en honger overlijden in Afrika, is het doodstil. Dat is toch anders? Dat is namelijk ver weg.

Nee dus. Het is om de hoek. We zijn een wereld, ‘people of planet Earth’, aldus de met een Nobelprijs genomineerde Wahu Kaara. En ze heeft gelijk. Door globalisering zijn we een geworden en een beslissing hier kan grote gevolgen hebben op andere plaatsen in de wereld. Een mooi voorbeeld: uienboeren in Senegal kunnen hun uien niet kwijt op de lokale markt, omdat die overspoeld wordt door gesubsidieerde en daardoor goedkopere uien uit… Nederland. Ook wij zijn schuldig. Daar gaat ons Europese belastinggeld dus heen! Dat moet stoppen.

En dat vindt ook Bob Geldof, die een half uur na Bono het podium op komt en een korte, bevlogen speech houdt. Hij krijgt een langdurig applaus en speelt uiteindelijk samen met Die Toten Hosen een drietal nummers.

Ik heb het koud, want ben totaal verkleumd door de regen die urenlang met bakken uit de hemel uit de lucht is komen vallen. Zodra het concert begon werd het droog, maar direct nadat Bob Geldof het podium verlaat begint het weer te regenen. Alsof hij de goden verzocht heeft. Het is goed zo, ik besluit om naar het hostel terug te gaan. Het is al laat, en om nu James Brown met ‘sex machine’ te zien afsluiten, dat hoeft van mij niet zo.

En nu ben ik dus weer in het hostel. Inmiddels is het 01.00 uur en ik moet er morgen om 06.00 uur alweer uit. Zowel BNR als Radio3 bellen me al vroeg in de morgen voor een laatste verslag en direct daarna moet ik naar het vliegveld voor de reis naar huis.

Met een tevreden gevoel blik ik op in ieder geval mijn eigen inzet terug. Ik ben op alle belangrijke plaatsen geweest, heb met veel mensen gesproken en ik heb ook mijn persoonlijke doel kunnen bereiken: het informeren van mensen in Nederland. Dit verhaal staat op www.pvda.nl en op mijn eigen weblog. Ik heb BNR, RTV West en Radio3 gesproken en als het goed is staat er bij thuiskomst ook een verhaal in het Rotterdams Dagblad. Meer kan ik niet doen. Mijn poging tot het zorgen voor meer ‘awareness’ over Afrika eindigt wat de G8-top betreft hier, met deze zinnen. De -waarschijnlijk lange- weg naar gerechtigheid is ingeslagen door Bob Geldof en de miljoenen mensen die te kennen hebben gegeven achter hem te staan. Nu is het een kwestie van de rijen sluiten, de tanden op elkaar zetten en doorgaan. Om Ghandi te quoten:

First they will ignore you.
Then they will laugh at you.
Then they will fight you.
And then you will win.

Wat er de komende dagen ook besloten wordt op de G8-top, de strijd stopt hier niet, hij begint hier pas.

 

 
,

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *