Gepubliceerd in: Het Financieele Dagblad
Geschreven door: Kirsten Verdel
Na de zoveelste whirlwind week in het Witte Huis –Obama won de Nobelprijs voor de Vrede- leek het dan eventjes rustig te worden. Tot de troepenmacht in Afghanistan ineens weer naar de voorpagina's verschoof. Waar vorig jaar Irak nog het meest heikele punt was voor George Bush en niemand in de Verenigde Staten het had over die andere oorlog, die in Afghanistan, zijn de verhaallijnen nu zo langzamerhand volledig omgedraaid: niemand spreekt meer over Irak (“daar gaan we toch weg') en Afghanistan wordt steeds meer het gesprek van de dag.
Generaal McChrystal vroeg recentelijk om een uitbreiding van de troepenmacht in Afghanistan met maar liefst 40.000 soldaten. En dat terwijl steeds meer Amerikanen beginnen te roepen dat de oorlog daar een nieuw Vietnam lijkt te worden: een moeras waar Amerika steeds meer in wordt gezogen zonder nog precies te weten waarom ze er ook al weer zaten. De ironie van troepenuitbreiding in combinatie met Obama's Nobelprijs voor de Vrede is natuurlijk duidelijk aanwezig. Leg maar eens uit waarom je meer soldaten ergens naartoe wilt sturen met zo'n prijs in je jaszak.
Het zijn niet de minsten die kritiek hebben op de strategie in Afghanistan. Vice-president Joe Biden lijkt een van de grootste criticasters te zijn. In het magazine Newsweek staat een quote van Biden uit een vergadering in het Witte Huis over de situatie, daterend 13 september. “Mag ik even een feitelijk puntje uitlichten? Kan iemand mij vertellen hoeveel we dit jaar aan Afghanistan uitgeven?' zo vroeg hij. “65 miljard dollar,' antwoordde iemand in de vergaderruimte. “En hoeveel geven we uit aan Pakistan?' vervolgde Biden. Weer werd er een bedrag genoemd: 2,25 miljard dollar. “Welnu, als ik dat uitreken dan kom ik op een ratio van 30:1 in het voordeel van Afghanistan. Dus dan heb ik een vraag: Al Qaeda zit bijna volledig in Pakistan, en Pakistan heeft kernwapens. Maar voor elke dollar die we aan Pakistan uitgeven, geven we er 30 uit aan Afghanistan. Is dat strategisch gezien wel logisch?'
Het Newsweek artikel werd opgepikt en uitvergroot door een opmerkelijk instituut: The Huffington Post, Amerika's best bekeken blogsite voor democratisch georiënteerde personen. Arianna Huffington zelf opende de website met een enorme foto van Biden en de titel: “Waarom Joe Biden zou moeten aftreden'. Ze gaf aan dat als Biden echt zo een punt maakte van de kostbare oorlog in Afghanistan, dat hij daar dan ook consequenties aan moest verbinden en zijn steun aan de oorlog in moest trekken. Dat laatste zal niet zo snel gebeuren, op zijn zachtst gezegd, maar dat zelfs een doorgaans pro-Obama instantie als The Huffington Post zich nu al zo negatief uitlaat over Afghanistan, dan is dat tekenend voor de publieke opinie.
Momenteel zijn er al 67.000 Amerikaanse soldaten in Afghanistan en daar komen er voor het eind van het jaar sowieso nog 1.000 bij. Ergens in de komende weken zal Obama beslissen hoeveel extra soldaten er eventueel nog nagestuurd zullen worden. Dat hij daarbij wil focussen op wederopbouw en niet alleen op militaire en veiligheidsoverwegingen staat vast, maar het mogelijke succes van welke missie dan ook is bij voorbaat al aan twijfel onderhevig. Zelfs bij McChrystal, die opmerkte dat de situatie in Afghanistan zo onvoorspelbaar is dat ieder voorstel op een mislukking kan uitlopen. “Maar hoe minder extra troepen, hoe groter de kans op mislukking', zo meldde hij.
Afghanistan is een razend ingewikkeld probleem voor Obama, die met bijzonder weinig geld ongelooflijk veel moet doen. Niet alleen in het buitenland, maar ook in Amerika zelf. De economische crisis is daar immers nog lang niet voorbij. Eergisteren werd bekend dat er in de afgelopen drie maanden bijna een miljoen uithuiszettingen waren. Dat zijn miljoenen Amerikanen die nu waarschijnlijk geen cent naar Afghanistan willen zien gaan, maar naar henzelf. Verkoop dan dat verhaal van die 65 miljard dollar maar eens.