Het tweede debat afgelopen nacht was wat mij betreft vooral een belediging van de democratie. Je zou toch willen dat het politieke debat op een hoog, inhoudelijk, intellectueel, weloverwogen niveau wordt gevoerd. In plaats daarvan kregen we een bak modder door ons televisiescherm heen, met als uitsmijter Donald Trump die zijn tegenstander beloofde in de gevangenis te zetten als hij president zou worden. Oké dan.
Iedereen was natuurlijk vooral benieuwd hoe beide kandidaten om zouden gaan met p***ygate. Dat liep gek genoeg met een soort sisser af: Trump wist binnen 14 seconden de aanval om te leiden: “Jaja, wat ik zei was erg, sorry, maar weet je wat pas écht erg is? ISIS!’ Het was een strategie die hij gedurende vrijwel het gehele debat zou hanteren: negeer gewoon de gestelde vraag, vertel je eigen verhaal, klaar. Overigens een slimme strategie.
Hillary had kansen genoeg om haar opponent alsnog de genadeslag te geven, die er in de aanloop naar het debat aan leek te komen. Maar ze kon het niet of wilde het niet, in ieder geval dééd ze het niet. Niet bij dat eerste ‘tacky’ onderwerp, maar ook niet in de rest van het debat. De grootste kans die ze had was toen het belastingbetalingsgedrag van Trump ter sprake kwam. In het eerste debat had Trump al laten vallen geen inkomstenbelasting te betalen. De New York Times wist daarna te achterhalen dat hij dat al bijna twee decennia niet doet. Dit keer vertelde Trump daar ook nog eens ontzettend trots op te zijn.
Het enige wat Hillary had moeten doen, was een lijstje opsommen van beleid dat Trump wil veranderen. Zaken die geld kosten, op het gebied van onderwijs, zorg, defensie, energie, infrastructuur, migratie, noem maar op. En dan concluderen: ‘all these things require a joint effort from the American people. All these things have to be paid with tax money. The money you proudly refuse to pay.’
Maar niets van dat alles. Het debat bleef intens, dat wel. Maar het was vooral net als het eerste debat een soort ‘greatest hits’ van de campagne.
Het gevoel wat een halve dag later over is gebleven is dat de enorme orkaan die tot aan het debat richting Trump ging, ineens afzwakte en verwerd tot een stevige windhoos. Beide kandidaten bedienden hun achterban weer.
Maar vergis je niet: sinds het eerste debat zat Trump in een neerwaartse spiraal. Hij verloor 4-6 punten nog vóór P***ygate. Dat niet alleen: op de dag van het tweede debat sloten ook de registratiemogelijkheden voor kiezers in de meeste swingstates. Precies in de week tot aan die sluiting lag hij enorm onder vuur, en daalde het aantal Republikeinse registraties significant, terwijl die van de Democraten juist steeg. Wellicht dat Trump het minder slecht (…) deed in het tweede debat dan gedacht, de Titanic is nog steeds zinkende. Het enige wat hem nog kan redden is een lage opkomst aan Democratische zijde, en een vrijwel volledige opkomst van alle geregistreerde kiezers aan Republikeinse zijde. Dat laatste scenario wordt steeds onwaarschijnlijker, het eerste daarmee ook. Ik denk steeds meer dat hij al (dik) verloren heeft.
—
Kirsten Verdel werkte in 2008 op het landelijk hoofdkwartier van Barack Obama. Ze spreekt de komende weken bij diverse gelegenheden over hoe het er achter de schermen bij presidentsverkiezingen aan toegaat. O.a. op:
16 oktober 13:10 Eindhoven FM
21 oktober 20:30-22:00 Radio 1
23 oktober Parkstad Limburg in Heerlen
24 oktober Chassé Theater in Breda
31 oktober 20:30 De Balie in Amsterdam (What Would Frank Underwood do?)
2 november Oude Luxor in Rotterdam
7 november JuniorKamer in Tilburg
7 november All American Night in Leiden
8 november Groningen Forum in Groningen
8 november 01:30 Radio Rijnmond