Ook hier op Carleton University in het verre Canada wordt gecollecteerd voor de slachtoffers van de Tsunami. Vanmorgen stond er een groepje studenten met van die borden over hun nek heen om geld te vragen. Nog nooit is er zo een massale, wereldwijde actie geweest om geld in te zamelen voor een goed doel. Ik had vandaag mijn eerste college, ‘International Relations: Global Politics’ en de docent vroeg zich hardop af of al het door diverse regeringen toegezegde geld ook daadwerkelijk aan zal komen. Hij refereerde daarbij aan de Millennium Goals, een framework van 8 algemene doelen, 18 concrete opdrachten en 48 indicatoren dat werd opgesteld door de VN, IMF, OECD en de Wereldbank. Enkele van die Millennium Goals zijn het stoppen van extreme armoede en honger op de wereld, het reduceren van kindersterfte en het promoten van gelijkheid tussen de sexen. Geen enkel doel, geen enkele opdracht ligt op schema. Een betere wereld beloven is één ding, het ook daadwerkelijk doen is een tweede.
En dat maakt het ook zo intrigerend waarom mensen over de hele wereld nu zo massaal geld geven voor de slachtoffers van de tsunami. Waarom nu wel, en niet in 1991 toen er naar schatting 300.000 mensen om het leven kwamen bij de cycloon in Bangladesh? De meeste reacties hierop in de media zijn dat de mediacratisering van de samenleving toen nog niet zo’n grote vlucht had genomen, maar dat is maar een deel van het antwoord. Natuurlijk weten en zien we nu meer van dit soort rampen. Natuurlijk zijn er nu ook slachtoffers van over de hele wereld doordat het een toeristisch gebied is. Maar dat geldt ook voor veel andere grote en kleine rampen. Dat kan dus slechts een deel van de verklaring zijn. Maar waarom juist nu zulke massale acties? Ik heb zelf ook geld gegeven. Twee keer zelfs, toen ik de mogelijkheid had om mijn tweede gift verdubbeld te zien worden door XS4ALL. Waarom? Om mijn gemoedsrust af te kopen, zoals veel mensen vaak zeggen over het doneren aan goede doelen? Omdat deze ramp zoveel erger is dan andere? Ik durf het niet te zeggen. Ik vond dat ik het gewoon moest doen, net zoals heel veel mensen dat nu schijnbaar hebben. De eensgezindheid is zo groot.
Een ander, mogelijk deel van de verklaring waarom het nu ineens zo hard gaat, kreeg daarna vorm in mijn gedachten. De laatste jaren, pakweg het laatste decennium, hebben zich gekenmerkt door een ongebreidelde, wereldwijde economische groei, waarbij duurzaamheid wat in de jaren ’80 nog zo’n hip onderwerp was (wie was er bij wijze van spreken niet lid van Greenpeace of het Wereld Natuur Fonds) op een bijzonder laag pitje kwam te staan. Uiteindelijk klapte de economie wereldwijd in elkaar, nadat de internethype voor een deel echt een hype bleek te zijn en Bin Laden de genadeklap uitdeelde. Vervolgens besloot Bush ook nog eens Irak binnen te vallen en toen was de wereld voorgoed verdeeld. In welke kampen precies? Daar kun je over debatteren. Het westen versus het oosten, de islam versus christendom, realisme versus liberalisme, links versus rechts, zeg het maar. En nu, met deze ramp die zoveel landen, volken en culturen treft, is er eindelijk weer dat bindmiddel, die x-faxtor waardoor mensen weer het idee hebben dat we het toch vooral met zijn allen moeten doen op deze wereld. Dat we elkaar moeten helpen, dat we weer iets goeds kunnen doen op deze planeet. Iets doen voor anderen.
Wat dat betreft is het -en dit is ironisch bedoeld- misschien wel een geluk bij een ongeluk dat de ramp rond kerst gebeurde. Misschien gaf dat net dat extra zetje dat nodig is om de mensheid eensgezind te zien vechten voor een gezamenlijk doel. Ik weet het, ik gebruik wellicht wat grote woorden, maar het gaat dan ook over grote dingen. De onvoorstelbaarheid van -wat zal het worden?- 200.000 doden door een natuurramp… En ook al ken ik persoonlijk helemaal niemand die getroffen is door de ramp, ik voel en leef toch mee met de slachtoffers. Het is een ver-van-mijn-bed show in theorie, maar in de praktijk zien we de beelden van de ramp live op televisie, we zien de websites met mensen die naar informatie zoeken over vermiste vrienden en familieleden, we leven mee, we voelen mee… Uiteindelijk zijn we allemaal mensen en streven we -wat mij betreft- naar een duurzame vooruitgang op deze kleine planeet. En dat zijn nog grotere woorden, ik weet het, maar het kan me niets schelen. Ik zou het fijn vinden als meer mensen zo dachten. Think big, globalize. Maar kies wel alleen de juiste elementen van die globalisering. Duurzaamheid, samenleven, samenwerking bevorderen, een gelijkere verdeling van middelen, dat soort zaken.
Wat dat betreft is drie minuten stilte veel te kort. In zo’n tijd verzinnen mensen dit soort zaken niet. Ik pleit dan ook voor minstens drie uur stilte. Think about it. 🙂