Vandaag kiezen de Amerikanen hun president. De verkiezingen zijn spannend, vele Nederlanders blijven op om te zien wie er president wordt. Waar komt die fascinatie vandaan? En verdienen de VS die tomeloze aandacht nog wel? Door: Joris Belgers en Nico de Filter

Dat Nederlanders fascinatie voor Amerika voelen, komt door herkenning, denkt Kirsten Verdel (34), in 2008 stafmedewerker bij de verkiezingscampagne van Barack Obama. “We komen dagelijks in aanraking met Amerika: op tv, in films en in sport. Hierdoor krijgen we ook veel mee over het politieke systeem, ook als je er niet mee bezig bent.”

Maar Nederland kan ook wat leren van de Amerikaanse verkiezingen.

“Het Amerikaanse politieke systeem verschilt weliswaar van het onze, maar ons verkiezingsspel begint er steeds meer op te lijken.”

Met dat verschil dat het in de VS harder wordt gespeeld. Anders dan tijdens de campagne waaraan Verdel meewerkte, bedient Obama zich steeds meer van negatieve spotjes over de tegenstander. “Meer dan de Republikeinen. Puur over de tegenkandidaat, wat die allemaal fout doet. Zelfs tijdens de debatten werd er vanaf Obama’s account over Romney getwitterd.”

Dan: het geld. Veel geld. Bijna zes miljard dollar zit er in de verkiezingen. “De laatste week haalt Romney twee keer zoveel geld binnen als de democraten. Voor elk miljoen dat Soros en Spielberg aan Obama doneren, geeft casinomagnaat Sheldon Adelson er 23 aan Romney.”

Minder geld, maar Obama heeft wel het voordeel van microtargeting, een heel precieze manier om kiezers te benaderen. Waarbij profielen worden opgesteld van zwevende kiezers, waarbij soms wel 94 kenmerken in een database worden opgeslagen. Van het soort auto tot het soort verzekeringen. Arbeidsintensief, inderdaad.

Dat is het volgende verschil: voor Obama waren in 2008 acht miljoen mensen op pad. Verdel: “In verhouding: voor elke vrijwilliger die op de markt flyert voor de PvdA werken er in de VS zestig voor Obama.” Alleen daarom is het een reden om de Amerikaanse verkiezingen hier te volgen. Want alle tactieken, strategieën en politieke trucs worden overgenomen. Zo is Votebuilder, het databaseprogramma dat de Democraten gebruiken, ook verkocht aan de PvdA. “En kijk naar de debatten. Diederik Samsom met zijn ‘nu doet u het weer’. Reagan, inderdaad. Op elk denkbaar niveau worden dingen gekopieerd.”