NRC: Vrede kan best met een pilsje
Wie debatteerden er deze week en waarover?
Maarten Huygen
artikel | Zaterdag 26-09-2009 | Sectie: Overig | Pagina: O04 | Maarten Huygen
Welcome to the New World IKV Pax Christi. Odeon. Amsterdam, 21 september.
Bijna een uur had ik het debat in de grote zaal van het Amsterdamse danspaleis Odeon proberen aan te horen. Het was een van de vele, vaak gelijktijdige interessante activiteiten tijdens de drukke Nacht van de Vrede dus er werd druk heen en weer gelopen. De biertap bleef open en de mensen in de zaal – onder wie veel studenten – gingen harder praten, zodat de sprekers ondanks de versterking nauwelijks te verstaan waren.
Spannend was het niet. Wat was nu het principiële verschil van mening van twee vredesactivisten met staatssecretaris van Defensie Jack de Vries van het CDA? Voor zover ik er wijs uit kon worden, had het te maken met tactiek en tempo. Maar over de beginselen waren De Vries en zijn twee opponenten het grotendeels eens.
Hoe kan het anders? De vredesbeweging IKV Pax Christi heeft allang het gebroken geweer afgezworen en vindt dat moorddadige regimes gewapenderhand moeten worden bestreden. Volgens de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties bestaat er zelfs een verantwoordelijkheid om te beschermen tegen genocide en etnische zuivering. Het Nederlandse leger kwijt zich van die taak. Je kunt dan nog steggelen over het te gebruiken geweldsniveau, maar dat is in een cafézaal op grote afstand van het slagveld hoogst theoretisch.
Kernwapens de wereld uit? Dat wil zelfs Obama, merkte De Vries op. De Amerikaanse president praat er met de Russen over. Uiteraard sluit Nederland zich daarbij aan. Moet de Nederlandse regering dan zomaar zonder samenspraak met NAVO-bondgenoten eventuele kerntaken afstoten? De vredesbewegers vonden van wel.
Onder controversiële zaken wist De Vries aalglad uit te glippen. Hij ging slechts over het defensiematerieel, zei hij bescheiden, dus hij kon geen uitspraken doen over strategie zonder dat het kabinet daarover had overlegd. Dat de christen-democraten in het kabinet de Nederlandse troepen nog een tijdje in Uruzgan willen laten blijven, kwam niet over zijn lippen. Met zijn perfecte figuur, zijn kreukloze pak en nauwkeurig geknipte haar ziet de voormalige militair officier en politiek adviseur van premier Balkenende eruit als een etalagepop die leeft en praat. De bionische CDA-man.
Zijn twee jongere opponenten kregen weinig grip op hem en dat kan hebben gelegen aan het rumoer. Mirjam Struyk vertegenwoordigde de afdeling veiligheid en ontwapening van IKV Pax Christi. Maar Kirsten Verdel nam dienst bij een communicatiebedrijf. Net als De Vries een kenner van die branche. Er is een opmars van communicatiedeskundigen bij ideële instellingen. Je moet eerst aandacht, geld en leden hebben voor je iets kunt uitrichten in de wereld. Dat komt allemaal niet meer vanzelf. Daarom zijn presentatie en fondsenwerving belangrijker geworden dan de inhoud.
Verdels faam is te danken aan haar research vorig jaar in het hoofdkwartier van de Amerikaanse Democratische Partij voor toenmalig presidentskandidaat Obama. Amerikaanse campagnes zijn nu haar expertise. En ze kan goed praten.
Wat een verschil met de gespannen sfeer in 1985, toen premier Lubbers demonstranten van Pax Christi en het IKV toesprak voor de Houtrusthallen over nieuwe Nederlandse kerntaken. Alle demonstranten keerden hem de rug toe. Dat beeld maakte hem populair. Nu is hij adviseur in een werkgroep voor IKV Pax Christi. Hij was ook spreker in de Nacht van de Vrede, en wel in het souterrain samen met de moslimdenker Tariq Ramadan. Toevallig zag ik Lubbers afgelopen week bij twee andere gelegenheden een pleidooi houden voor een mooiere wereld. Deze gelegenheid was al mooi. Er werd gedronken, gesuikerfeest, genetwerkt, muziek geluisterd en zelfs hier en daar gedanst. Als praktisch idealist nam ik er nog een op de vrede.
Maarten Huygen Op dit artikel rust auteursrecht van NRC Handelsblad BV, respectievelijk van de oorspronkelijke auteur.